v
a n d i e v a n v a n d i e p e n
       
 
kees vlaar
bomenknipper

Sommige boerderijen in Grosthuizen hadden aan de voorkant een kaarsrechte rij bomen. Deze werden zo geknipt dat ze samen één grote rechthoekige kroon vormden, die op vier of vijf stammen stond. Die stammen waren zo'n drie meter hoog. De kroon was ook ongeveer drie meter hoog, schat ik, en één meter diep. De lengte was even groot als de breedte van de boerderij. Om de bomen in model te houden kwam eens per jaar Kees Vlaar langs, de bomenknipper. Die zorgde ervoor dat zo'n rij bomen mathematisch verantwoord de voortuin van menig boerderij opsierde. Hoewel, voortuin - de meeste boerderijen hadden gewoon een grasveld voor het huis. Ik meen dat in het Van-Diepen-boek nog een mooie foto staat van een boerderij met bomen ervoor.

Nu weet ik natuurlijk wel dat wij thuis niet zulke fraaie bomen hadden en dat Kees Vlaar nooit bij ons kwam. Maar ik denk nog regelmatig in verwondering aan die bomen. Die bomen heten lindes, leilindes wel te verstaan. Dat weet ik nu wel maar dat wist ik vroeger niet. Ik las er een keer een mooi verhaal over. De leilindes dienden als een natuurlijke zonwering. 's Winters, als er geen blad aan zat, had je er geen hinder van en 's zomers boden ze schaduw en koelte. Ze stonden ook altijd aan de zuidzijde van de boerderijen. En inderdaad, de leilindes kwamen alléén aan de overkant in Grosthuizen voor, aan de noordzijde van het dorp waar de huizen op het zuiden uitzien. Dus wèl bij ome Dirk en tante Jo, en niet bij ome Jan en tante Gré.

Ik kan me absoluut niet herinneren dat die bomen vroeger leilindes genoemd werden. Ik heb er tante Jo nog voor opgebeld. "Hoe noemden jullie vroeger die bomen voor het huis?" "De lindebomen, bedoel je?" Het moeten wel bijzondere lindes geweest zijn, want ze bloeiden nooit. Hier in Twente beginnen de lindes nu te bloeien. Ze hebben een geweldig sterke geur, die wat aan geparfumeerde zeep doet denken. Die geur zou ik ongetwijfeld herkend hebben als ik die in Grosthuizen ook geroken zou hebben. En ook tante Jo bevestigde dat de bomen nooit bloeiden. Wat ze wel gemeen hebben met de lindes in Twente, zijn de uitlopers bij de voet.

Tot slot nog een persoonlijke ergernis. Vinden jullie die nieuwe leilinderage ook zo verschrikkelijk? Leilindes horen voor een boerderij, dicht tegen het huis aan op het zuiden. Nu zie je opeens een piepklein stadstuintje voorzien van een groot hekwerk, waarlangs dan een paar pierige lindes geleid worden. Het tuintje bestaat dan ook vaak nog uit een laag kiezelstenen. Wat dacht je van het onderste fotootje hiernaast? Gruwelijk toch?